PSA یک پروتئینی است که در درجه اول به وسیله سلولهای پروستات ساخته میشود. پروستات غده کوچکی است که پیشاب راه (urethra) را در مردان احاطه و مایع تشکیل دهنده منی را تولید میکند. اغلب PSA ساخته شده بوسیله غده پروستات به درون مایع سمینال آزاد میشود با این وجود مقدار کمی از آن در خون یافت میشود. هدف از انجام این تست اندازهگیری سطح PSAخون است. PSA به عنوان یک تومورمارکر برای غربالگری و ارزیابی سرطان پروستات استفاده میشود. افزایش قابل توجه PSAبا سرطان پروستات همراه است با این وجود در هایپرپلازی خوشخیم پروستات (BPH) و پروستاتیت این افزایش مشاهده میشود. سطح PSA در همه مردان میتواند افزایش یابد با این وجود این افزایش در مردان آمریکایی و آفریقایی زودتر اتفاق میافتد. ملاحظات نمونه گیری 1.بيمار نبايد اخيراً معاينه ركتال (Digital rectal exam) و يا بافت برداري سوزني پروستات شده باشد، زیرا ممكن است سبب افزايش موقت و جزئي PSAشود. 2.سن بیمار و سابقه معاینه باید قبل از نمونه گیری پرسیده شده و در برگه آزمایش یادداشت گردد. 3.بلافاصله بعد از نمونه گیری، خون را سانتریفوژ کرده و سرم را تا زمان آزمایش فریز کنید. 4.رادیوتراپی و داروهای نظیر تستسترون هم می تواند موجب افزایش این آزمایش گردد.در این صورت آزمایشگاه یا پزشک معالج تان را مطلع نمائید. 5. 48 ساعت قبل از انجام آزمایش انزال یا مقاربت و نیز دوچرخه سواری نداشته باشید. 6.در صورتی که اخیرا از پروستات سونوگرافی کرده اید آن را به مسئول ازمایشگاه ارائه دهید. موارد عدم پذیرش نمونه : هموليز شدید موجب عدم پذیرش نمونه می گردد. کاربرد بالینی .غربالگري سرطان پروستات در مردان مسن تر از 50 سال. 2. كنترل سير سرطان پروستات و كمك به ارزيابي ميزان تأثير درمان. تفسیر آزمایش PSA اندازه گیری PSA در درمان و پیگری سرطان پروستات مؤثر است. بالاترین ارزش PSA به عنوان یک شاخص برای پیگیری بیماران با ریسک بالا و یا بیماریهای پیشرفته است. افزایش مقادیر PSA در سرطان پروستات، هيپرتروفي خوش خيم پروستات ((BPH ، التهاب پروستات (پروستاتيت) مشاهده می شود. PSA موجود در سیتوپلاسم سلول های پروستات مبتلایان، به درون جریان خون تخلیه می شود و سطح آن در خون افزایش می یابد. PSA به تنهایی شاخص محکمی جهت تشخیص سرطان پروستات نیست و باید حتماً با معاینه رکتال (DRE) همراه باشد. زیرا PSA در هیپرتروفی (بزرگ شدن بیش از حد عضو) خوش خیم پروستات نیز بالا می رود. مقادیر PSA با محدوده 95 % برای هر دهه سنی تعیین شده است. حد پایینی PSA، مقادیر کمتر از 1 ng/ml است. مقادیر بین 4-8 ng/ml در بیماران مبتلا به هیپرتروفی خوش خیم پروستات مشاهده می شود و مقادیر بیشتر از 8 ng/ml جهت سرطان پروستات قابل تشخیصی تر است. گرچه تشخیص قطعی معاینه رکتوم و اندازه پروستات است. مقادیر بیشتر از 2 ng/ml به عنوان وقوع عود بیوشیمیایی سرطان پروستات در مردان بعد از برداشتن پروستات قابل ملاخظه است. عوامل مداخله گر .دستكاري پروستات در اثر بيوبسي يا برش برداري از پروستات از راه پيشابراه 2.انزال در طي 24 ساعت قبل از آزمايش خون ·3.پروستاتیت و عفونت هاي اخير مجراي ادراري 4.دارو هایی از قبیل فيناستريد ، سيكلوفسفامید، دي اتيل استيل سيترول، متوتروكسات 5.افراد در معرض تماس با حیوانات ممکن است دارای آنتی بادی ضد حیوانی (anti-animal antibodies) باشند. این آنتی بادیها ممکن است در روشهای ایمونو اسی تداخل کرده و نتایج نا معتبر حاصل شود. 6.سن بیمار در ریپورت آزمایش حائز اهمیت است. 7.معاينه ركتال